26 sierpnia 2022
Ciekawostki z rynku samochodowego – artykuł ekspercki
Po ponad rocznej przerwie od artykułu dot. leasingów oraz najmów samochodów powracamy do segmentu szerokiej motoryzacji. Sam rynek samochodów można analizować pod różnym kątem natomiast w dzisiejszym artykule zajmiemy się długotrwałymi trendami i ciekawostkami motoryzacyjnymi z Polski (niekoniecznie pod kątem finansowym i niekoniecznie te najbardziej popularne). Postaramy się przybliżyć najważniejsze „smaczki” oraz wskazać ciekawe źródła do pogłębienia zagadnień. Z racji obfitości artykułów dot. marży petrochemicznej pominiemy ten segment umyślnie.
Na skróty
- Liczba stacji paliw
Liczba stacji paliw
Wg. raportów Urzędu Regulacji Energetyki 30% rynku mają koncerny krajowe a 20% stacji przypada konkurencji zagranicznej. Pozostałą część stanowią niezależni (rozdrobnieni) operatorzy oraz stacje sklepów sieciowych. W stosunku do 2019 roku powstało 111 stacji i było ich 7739. Transakcja Orlenu i Lotosu na polskim rynku wywoła spore przemeblowanie poniższych danych.
Wykres 1. Liczba stacji paliw na koniec 2020
Źródło: PZPM. „Roczny Raport Branża Motoryzacyjna 2021/2022”
W ramach koncernów zagranicznych BP posiadała 570 stacji, Shell 423 stacje a Circle K posiadał 368 stacji.
Średnia wieku samochodu osobowego
Pod koniec 2020 toku w Polsce przeciętny samochód miał 14,3 lat (o 0,2 lata więcej niż pod koniec 2019 roku) a mediana jego wieku wyniosła 15 lat (taka sama jak rok wcześniej). Sama struktura wskazuje, na potrzebę zmniejszenia się przeciętnego wieku samochodu. Samochody o wieku powyżej 20 lat stanowią niemal 40% rynku natomiast nowe samochody (do 4 lat) odpowiadają za 12,4% całości parku samochodowego w Polsce.
Wykres 2. Struktura wiekowa samochodów osobowych na koniec 2020 r.
Źródło: PZPM. „Roczny Raport Branża Motoryzacyjna 2021/2022”
Typ zasilania
Na koniec 2020 roku 45% parku samochodów osobowych zasilanych było benzyną, 40% zasilanych było Dieslem oraz 14% poprzez LPG. Napęd hybrydowy miało ok. 1% floty. Wśród najmłodszych samochodów (do 4 lat) napęd hybrydowy opiewał za 5% segmentu a miękkie hybrydy odpowiadały za 2% rynku. Choć widać wzrosty w zakupach hybryd to jednak ich udział nadal jest bardzo niewielki.
Wykres 3. Samochody osobowe z podziałem na rodzaj paliwa
Źródło: PZPM. „Roczny Raport Branża Motoryzacyjna 2021/2022”
Rodzaj własności
Dzieląc obecny park samochodowy przez pryzmat właściciela to 90,7% samochodów należy przypisać osobom fizycznym zaś 9,3% podmiotom posiadającym REGON. Drastycznie odmiennie wygląda ta proporcja w przypadku zakupu samochodów nowych (ponownie do 4 lat). Podmioty z nr REGON były właścicielami 53,2% nowych samochodów. Dobitnie wskazuje to, że około połowa zakupów nowych samochodów przypada na „firmy” i to one są znacznym klientem dealerów.
Pierwsze rejestracje
W 2020 roku rejestracje nowych samochodów wynosiły niemal 430 tys. sztuk (o prawie 23% mniej niż rok wcześniej). Liczba 311 tys. sztuk samochodów w 2020 roku przypisywana jest „firmom” co odpowiadało 72,6% całości rejestracji. Statystyka ta potwierdza jeszcze większą istotność nowych zakupów samochodów. Przykładowo w 2010 udział klientów indywidualnych oscylował w okolicy 50%.
Wykres 4. Pierwsze rejestracje nowych samochodów osobowych
Źródło: PZPM. „Roczny Raport Branża Motoryzacyjna 2021/2022”
Wykres 5. Rejestracje nowych aut osobowych według rodzaju napędu
Źródło: PZPM. „Roczny Raport Branża Motoryzacyjna 2021/2022”
Produkcja samochodów w Polsce
Zamknięcia fabryk w 2020 roku nie ominęły Polski. W porównaniu do 2019 roku wyprodukowano o 31,2% mniej samochodów (o masie do 3,5 ton).
Wykres 6. Produkcja według producentów
Źródło: PZPM. „Roczny Raport Branża Motoryzacyjna 2021/2022”
Top 10 najpopularniejszych marek
Najbardziej słyszalna była oczywiście zmiana lidera sprzedaży w Polsce. Skoda od wielu lat wiodła prym w zakresie plasowania nowej produkcji klientom. Toyota wskoczyła na pozycję lidera dość szczęśliwe ale zasłużenie. Była to jedna z niewielu marek posiadających „ofertę” oraz relatywnie szybkie możliwości dostarczenia samochodów wraz z rabatami dla klientów. Oczywiście część zakupów wynikała z braku „wyboru” jednak lider jest liderem.
Wykres 7. Top 10 najpopularniejszych marek
Źródło: PZPM. „Roczny Raport Branża Motoryzacyjna 2021/2022”
Kradzieże samochodów
Nijako korespondując do nowych zakupów warto omówić problem kradzieży. Najczęściej dotyczy to samochodów nowych, gdzie „warto” z punktu widzenia złodzieja podjąć ryzyko takiego czynu. Zadowalający jest trend spadku liczby tego procederu jednak niepokojąca jest sama skuteczność dochodzeniowa. Udawało się wykryć około 21,1% tego typu przestępstw.
Wykres 8. Liczba skradzionych samochodów osobowych
Źródło:PZPM. „Roczny Raport Branża Motoryzacyjna 2021/2022” oraz Komenda Główna Policji.
Problem „lidera” jest widoczny w związku z istnieniem jego dominacji w nowej sprzedaży samochodów. W TOP3 kradzionych „Marek” jest właśnie Toyota, AUDI oraz BMW.
Tabela 9. Kradzione samochody wg. marki
Źródło: Mubi.pl i Samar.pl
Wypadki drogowe
Nie unikając problemów motoryzacji poniżej prezentujemy również statystyki dotyczące wypadków. Jest to najmniej atrakcyjny aspekt artykułu jednak z racji swojej istotności można wyciągnąć pewne wnioski bardzo dla nas ważne (np. preferencję podróżowania poza godzinami szczytu).
Wykres 10. Tendecja występowania wypadków drogowych w latach 2012-2021
Źródło: https://statystyka.policja.pl/st/ruch-drogowy/76562,Wypadki-drogowe-raporty-roczne.html
Z powyższej grafiki możemy wysunąć dość oczywisty wniosek. W Polsce jest mniej wypadków co obniża znacznie ilość wypadków śmiertelnych (o 14 230 zdarzeń w okresie 2012-2021). Czy jest bezpieczniej?
Wykres 11. Tendecja występowania zabitych w wypadkach drogowych w latach 2012-2021
Źródło: https://statystyka.policja.pl/st/ruch-drogowy/76562,Wypadki-drogowe-raporty-roczne.html
Odpowiedź jest raczej jednoznaczna. Analizując co prawda bezwzględne liczby to w 2012 roku śmiertelny wypadek był zjawiskiem rzadziej występującym 9,639% vs. 9,839% niż w 2021 roku. Choć różnica nie jest znaczna to można wnioskować, że wypadki są co do zasady groźniejsze. W opozycji do tej tezy jest trend „rannych”.
Wykres 12. Tendecja występowania rannych w wypadkach drogowych w latach 2012-2021
Źródło: https://statystyka.policja.pl/st/ruch-drogowy/76562,Wypadki-drogowe-raporty-roczne.html
W roku 2012 na jeden wypadek przypadało 1,236 rannych, która to statystyka w 2021 roku wynosiła 1,1577 osób (różnica ilościowo to 1114 rannych). Patrząc jednak przez pryzmat wzrastającej ilości pojazdów silnikowych (z 24,8 mln w 2012 do 34 mln w 2021) to możemy stwierdzić, że jazda samochodem w Polsce jest coraz bezpieczniejsza. Wynika to z wielu aspektów jednak głównym czynnikiem jest poprawa jakości dróg. Przykład I kwartału 2022 wskazuje, że nie do końca jest prawdziwe twierdzenie, że wyższe mandaty będą poprawiały bezpieczeństwo jazdy. W I kwartale 2022 roku było 4136 vs. 3695 w 2021 roku (odbicie po pandemii?) tak więc, sam taryfikator nie obniżył ilości wypadków oraz ich śmiertelności tak jak sądzono (418 vs. 405 osób w IQ2021).
Jakie regiony są najbardziej niebezpiecznie? Wydaje się, że „warszawka” i inne stereotypy mogą sugerować podium dla stolicy. Jest to jednak błędne myślenie. Najbardziej niebezpiecznie pod względem zabitych na 100 wypadków ma województwo Podlaskie, Kujawsko – pomorskie oraz Lubelskie.
Nie jest zaskakująca sezonowość wypadków, która przypada na miesiące „ciepłe”
Wykres 13. Wypadki drogowe według miesięcy w latach 2020 i 2021
Źródło: https://statystyka.policja.pl/st/ruch-drogowy/76562,Wypadki-drogowe-raporty-roczne.html
Jeśli chodzi o ciekawostkę z rynku samochodowego, to widzimy, że najbardziej bezpieczne są dni weekendowe (sobota i niedziela).
Wykres 14. Wypadki drogowe według dni tygodnia w 2021 roku
Źródło: https://statystyka.policja.pl/st/ruch-drogowy/76562,Wypadki-drogowe-raporty-roczne.html
Cytując autorów raportu:
Zarówno w 2021 r. jak i w latach poprzednich, największe nasilenie wypadków występowało w godzinach 13.00 – 18.00, czyli w okresie bardzo dużego natężenia ruchu, w godzinach tych było 36,4% wypadków. Najmniej wypadków odnotowano w godzinach 00.00 – 05.00, w tym czasie również najmniej osób zostało rannych oraz poniosło śmierć.
W związku z powyższym jeżdżenie o późnych porach nie jest tak niebezpieczne jak może się wydawać. Jeśli chodzi o miejsca wypadków najwięcej jest ich w obszarze zabudowanym (niemal 70% zdarzeń) a ich odsetek na autostradach i drogach ekspresowych wynosi 3,4%. W 2021 roku 90,4% win było przypisywane kierującym sprawcom. Ponad 70% sprawców to mężczyźni. Przeważającą ilość wypadków dokonują ludzie w wieku od 18-24 roku życia (13,77%) wypadków.
Opracowanie
Wawrzyniec Bąk
Analityk Inwestycyjny
Prosper Capital Dom Maklerski
