Prem Watsa – kanadyjski Warren Buffett – artykuł ekspercki

 

Jest jednym ze współczesnych inwestorów, często porównywanym do Warrena Buffetta. I w opinii autora jest jednym z dwóch inwestorów w Kanadzie, których warto poznać. Stworzył niemalże od zera Fairfax Financial Holdings Limited – holding finansowy o kapitalizacji 16,24 miliardów USD. Przedstawiamy sylwetkę Prema Watsy, kanadyjskiego przedsiębiorcy i inwestora, którego majątek według Forbesa szacowany jest na 1,1 miliarda dolarów.

 

 

Prem Watsa urodził się w Hyderabard w Indiach w 1950 roku. Uczęszczał do Hyderabard Public School oraz do Indian Institute of Technology Madras, gdzie ukończył studia z zakresu inżynierii chemicznej. Był tam jednym z wyróżniających się studentów. Później przeniósł się do Londynu w prowincji Ontario w Kanadzie (mieszkał tam już jego brat) i podjął naukę w Richard Ivey School of Business na University of Western Ontario, gdzie zdobył tytuł MBA. Watsa opuścił Indie z 8 dolarami, sprzedawał piece i klimatyzatory, aby zarobić na swoją edukację.

 

Tak wspomina swoje początki:

 

 

Po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w firmie ubezpieczeniowej Confederation Life. Chociaż posiadał już tytuł MBA, to właśnie w Confederation Life uczył się inwestowania. Na polecenie swojego przełożonego zapoznał się z zasadami inwestowania w wartość, sformułowanymi przez Benjamina Grahama. Wywarły na nim tak silny wpływ, że dał swojemu synowi na imię Ben. Zarządzając aktywami w spółce ubezpieczeniowej, nie zarabiał wiele. Było to przyczyną rozpoczęcia pracy na własny rachunek. Najpierw dołączył do niewielkiej spółki, a następnie, dzięki zbudowanym wcześniej relacjom z klientami i ponadprzeciętnym wynikom inwestycyjnym pozyskał 50 mln aktywów. We wczesnych latach osiemdziesiątych studiował inwestycje Warrena Buffetta, o którym wówczas mało kto słyszał. „Poszedłem na walne zgromadzenie akcjonariuszy Berkshire Hathaway. Obecnie co roku uczestniczy w nim około 40 tysięcy osób. Kiedy ja zacząłem uczestniczyć w walnych zgromadzeniach w 1981, 1982, 1983 roku było to zaledwie 200 osób.” Była to doskonała okazja, aby osobiście spotkać największego inwestora w historii i uczyć się od niego. Następnie Prem Watsa poznał kolejnego nieprzeciętnego inwestora, Francisa Chou. On również studiował inwestycje Buffetta i zaznajomił naszego bohatera z zasadami działania firm ubezpieczeniowych. Szczególnie istotne dla przyszłości Prema Watsy okazało się pozyskanie wiedzy na temat gromadzenia tzw. Float, czyli środków pieniężnych uzyskanych ze składek, z których firma ubezpieczeniowa spłaca roszczenia klientów w przyszłości. W międzyczasie środki powierzone przez klientów można inwestować, co wykorzystuje, chociażby Warren Buffett w swoim Berkshire Hathaway. Niedługo później pojawiła się okazja przejęcia Merkel Financial – niewielkiej spółki ubezpieczającej samochody ciężarowe, będącej w trudnej sytuacji. Prem Watsa, aby przejąć kontrolę, musiał pozyskać pięć milionów dolarów. Pierwsze dwa miliony pozyskał dzięki dotychczasowym relacjom, wykonując siedem telefonów. Z kolejnymi trzema milionami już nie poszło tak łatwo. Żaden bank nie chciał pożyczyć trzech milionów osobie bez doświadczenia w zarządzaniu podmiotem ubezpieczeniowym. W ostateczności Prem Watsa zwrócił się o pożyczenie brakującej kwoty do Confederation Life, w której pracował przez 8 lat. Spółka udzieliła mu pięcioletniej pożyczki, którą dzięki umiejętnemu zarządzaniu spłacił już po roku.

 

Fairfax Financial Holdings Limited 

 

Nowo przejęta spółka zmieniła nazwę na Fairfax Financial Holdings Limited (Fairfax to skrót od fair, friendly acquisitions). Spółka rozwijała się dzięki akwizycjom, emisjom akcji i ochoczo wykorzystywanej dźwigni finansowej. Przejmowane były kolejne podmioty, często podupadające firmy ubezpieczeniowe. Powstał międzynarodowy holding finansowy, który zajmuje się działalnością ubezpieczeniową, reasekuracyjną i inwestycyjną.

 

Fairfax posiada spółki zależne w wielu krajach, m.in. w Chinach, Brazylii, Wielkiej Brytanii i chociażby w Polsce. Polskie Towarzystwo Reasekuracji S.A. to spółka w całości posiadana przez Fairfax. Spółka prowadzi działalność reasekuracyjną na rynkach Europy Środkowej i Wschodniej.

 

Inne spółki Fairfax to m.in.:

• Northbridge Financial z siedzibą w Toronto;
• Odyssey Group z siedzibą w Stamford, Connecticut;
• Crum & Forster mieszczące się w Morristown, New Jersey;
• Zenith National w Woodland Hills, California;
• Brit w Londynie, Anglia;
• Allied World z siedzibą w Pembroke, Bermudy;
• Falcon Insurance, której siedzibą jest Hong Kong;
• Pacific Insurance w Malezji

 

Jako kluczowy czynnik swojego sukcesu spółka wskazuje wzrost wartości float oraz float na akcję. Wartość float zwiększyła się z 13 mln dolarów w 1985 roku do 29,6 miliardów dolarów na koniec 2022 r. W 2022 roku float urósł o 14%. miliarda. Przypomnę, że są to środki, które spółka może inwestować, zanim wypłaci roszczenia klientom.

Akcje Fairfax Financial Holdings Limited notowane są na giełdzie w Toronto oraz w USA. Wartość księgowa Fairfax Financial Limited rosła od 1985 roku 18% średniorocznie wyłączając dywidendy. W 2022 roku wartość księgowa Farifax obniżyła się z 21,315 mld USD w 2021 r. do 20 335 mld USD, jednak w przeliczeniu na akcję wzrosła z 630,6 dolara w 2021 r. do 657368 dolara w 2022 r. (przyp 1).

Inwestycje holdingu

Od 1985 roku portfelem inwestycyjnym spółek należących do holdingu Fairfax zarządza Hamblin Watsa Investment Counsel.

Na dzień 31 grudnia 2022 r. ubezpieczeniowe i reasekuracyjne spółki holdingu posiadały inwestycje portfelowe o wartości 52,2 mld USD (z wyłączeniem portfela Fairfax India o wartości 1,9 mld USD), z czego 9,4 mld USD stanowiły środki pieniężne i inwestycje krótkoterminowe, a 28,6 mld USD krótkoterminowe papiery wartościowe o stałym dochodzie. W 2022 r. firma wykorzystała istniejące środki pieniężne oraz wpływy ze sprzedaży i zapadalności krótkoterminowych inwestycji do zakupu głównie amerykańskich obligacji skarbowych i kanadyjskich obligacji rządowych o terminie zapadalności od 1 do 3 lat, kanadyjskich obligacji prowincjonalnych, krótkoterminowych obligacji korporacyjnych wysokiej jakości oraz kredytów hipotecznych, zwiększając przychody z tytułu odsetek i dywidend w 2022 r. i uzyskując bieżący zwrot w wysokości około 1,5 mld USD rocznie.

Portfel inwestycyjny spółki obejmuje rynki na całym świecie m.in. 3,5 miliarda USD zainwestowane w akcje na rynku Amerykańskim. Globalny portfel akcyjny spółki wart jest wg. Stanu na 31 grudnia 2022 r. 5,124mld. USD.

 

Zasady, którymi kieruje się Prem Watsa w inwestowaniu i biznesie.

 

Prem Watsa pozostaje wierny klasycznym zasadom inwestowania w wartość, których uczył Ben Graham. Można je opisać w trzech prostych punktach:

• Rynek jest po to, żeby ci służyć, a nie po to, żeby cię instruować.
• Posiadaj mentalność właściciela – nie traktuj akcji jako papierków, którymi można spekulować, lecz jako udział w konkretnym biznesie.
• Zachowaj margines bezpieczeństwa – kupuj tylko wtedy, gdy dyskonto jest wystarczająco wysokie (40 – 50% wartości wewnętrznej)

 

Prem Watsa pozostawał także pod wpływem Warrena Buffetta, ponieważ ustrukturyzował swój holding jako grupę zdecentralizowanych spółek na wzór struktury Berkshire Hathaway. Przejmując daną spółkę, najczęściej pozostawia w niej dotychczasowych menedżerów i daje im autonomię. Podobnie jak Berkshire Hathaway prowadzi działalność ubezpieczeniową i wykorzystuje float w działalności inwestycyjnej.

Innym znanym inwestorem, którego często cytuje Prem Watsa jest John Templeton. Podobnie jak on inwestuje w różnych miejscach świata. Uważa też, że nawet najlepszy inwestor myli się 1/3 razy.

Podczas wykładu dla studentów Ivey Business School z 2011 roku Prem Watsa opowiedział o swoich doświadczeniach oraz wskazał pożądane cechy dobrego analityka i inwestora.

 

 

…Jednak kluczowym czynnikiem jest odwaga, aby trzymać się swoich przekonań. Co to oznacza? Przypuśćmy, że kupiłeś akcje po 10 dolarów. Następnie rynek spadł i twoje akcje notowane są po pięć dolarów. Rynek mówi, że się mylisz. Kupiłeś po 10, myśląc, że jest warta 20, a kurs spadł na 5. Czy zmienisz zdanie? Czy powiesz Nie obchodzi mnie, że spadło do pięciu. Kupię więcej? To jest najtrudniejsza część. Jeśli miałbym wskazać jeden czynnik, obserwację, którą miałem, jest to zdolność do kupowania, gdy akcje spadają. To bardzo trudne dla większości ludzi. Niektórym zaś przychodzi to naturalnie. Większość inwestorów kupuje coś za 10, a gdy cena spadnie do pięciu myśli, że popełniło błąd. Co my robimy, kiedy kupujemy coś za 10? Zadajemy sobie pytanie, dlaczego kupiliśmy po dziesięć? Wypisujemy powody, tezy inwestycyjne. Gdy kurs osiągnie pięć dolarów, wracamy do tej listy i weryfikujemy tezy inwestycyjne. Czy wszystkie są aktualne? Mogą pojawić się jakieś przejściowe problemy, ale jeśli nasze tezy są aktualne, kupujemy więcej. Należy być zorientowanym na wartość i nie podążać za tłumem. Gdy cena akcji spadnie do pięciu dolarów, pojawi się dwudziestu analityków, którzy powiedzą ci, że cena jest właściwa i nie powinieneś kupować. Mówisz wtedy Wy się mylicie, wykonałem swoją pracę i znam wartość.”

 

Pozostała działalność

 

Prem Watsa zaangażowany jest w działalność charytatywną. Jest członkiem rady nadzorczej The Hospital for Sick Children, członkiem rady doradczej Richard Ivey School of Business, członkiem Rady Dyrektorów Royal Ontario Museum Foundation oraz przewodniczącym Komitetu Inwestycyjnego St. Paul’s Anglican Church.

 

Opracowanie

Piotr Krasuski

Manager Inwestycyjny

Prosper Capital Dom Maklerski S.A.

 

Przypisy:

1. Fairfax Financial Holdings Limited: Financial Results for the Year Ended December 31, 2022, https://www.globenewswire.com/news-release/2023/02/16/2610299/0/en/Fairfax-Financial-Holdings-Limited-Financial-Results-for-the-Year-Ended-December-31-2022.html, dostęp w dniu 17.02.2022 r.

Zobacz podobne: